Sistemi tretës është një rrjet i mahnitshëm organesh dhe një pjesë magjepsëse e biologjisë njerëzore.
- Zorra juaj eshte shume e gjatë.
Nëse zbërthehet dhe përhapet, zorra juaj e hollë do të mbulonte 2800 metra katrorë – një zonë afërsisht sa madhësia e një fushe tenisi të rregulluar. E gjithë kjo hapësirë përdoret për të ndihmuar trupin tuaj të thithë në mënyrë efikase lëndët ushqyese nga ajo që hani dhe pini.
- Acidi i stomakut është gërryes
Acidi në stomak është shume i forte. Pra, mund të pyesni, a mund ta përballojë stomaku juaj? Një shtresë e trashë mukusi mbron mukozën tuaj të stomakut dhe mban acidin në brendësi.
Ky acid gastrik ndonjëherë mund të rrjedhë jashtë në ezofag, të cilit i mungon kjo shtresë mukoze. Kjo çon në ndjesine e djegies së urthit.
- Çështja e ulçerës
Stresi shpesh fajësohet në mënyrë të padrejtë për ulcerat e stomakut, ose plagët e hapura që shfaqen kur acidi gastrik demton mukozën tuaj mbrojtëse të stomakut.
Fajtorët kryesorë te ulçerës së stomakut janë:
*Barnat anti-inflamatore josteroidale (NSAIDs) si aspirina, ibuprofeni (Motrin®, Advil®) ose naprokseni (Aleve®). Përdorimi i zgjatur i NSAID-ve mund të ndërhyjë në mukozën e stomakut dhe ta bëjë shtresën e brendshme të pambrojtur ndaj acidit të stomakut.
*Një bakter i quajtur Helicobacter pylori, ose H. pylori. Një mjek australian e vërtetoi këtë duke pirë vetë bakterin dhe ai dhe kolegu i tij fituan një çmim Nobel për zbulimin.
- Kanceri i stomakut në rënie
Një shekull më parë, kanceri i stomakut ishte vdekja më e zakonshme e lidhur me kancerin në Shtetet e Bashkuara. Tani përbën 1.8% të vdekjeve nga kanceri.
Megjithatë, kanceri i stomakut mbetet ende një shqetësim në disa zona të botës.
- Detergjentët e zorrëve
Trupi juaj ka një produkt të ngjashëm me detergjentin e eneve – acidet biliare – për të zbërthyer yndyrnat që konsumoni.
Acidet biliare janë në thelb detergjentët në rruget biliare, lëngu tretës i prodhuar nga mëlçia juaj. Pa këto detergjente, ju nuk mund të tresni ose perthithni yndyrat.
- Kolesteroli dhe yndyrnat
Mëlçia juaj përdor kolesterolin për të prodhuar acide biliare, ajo është mënyra e vetme që trupi juaj mund të heqë qafe kolesterolin e tepërt. Trupi juaj përdor gjithashtu kolesterolin për të prodhuar hormone seksuale si estrogjeni dhe testosteroni.
Por yndyrat, të cilat trupi juaj djeg për energji, janë kimikisht të ndryshme nga kolesteroli. Kjo është arsyeja pse etiketat e ushqimeve rendisin veçmas yndyrën dhe kolesterolin.
- Problemet me glutenin
Shumica e njerëzve me një “intolerancë ndaj glutenit” nuk kanë celiaki.
Sëmundja celiaki ndodh kur gluteni (një proteinë në grurë, elb dhe thekër) bën që sistemi juaj imunitar të dëmtojë zorrën tuaj. Simptomat përfshijnë dhimbje barku, fryrje, diarre kronike dhe lodhje.
Shumë njerëz që janë intolerantë ndaj glutenit nuk e dine këtë diagnozë, por mund të ndihen më mirë në një dietë me gluten të ulët ose pa gluten. Arsyeja pse mund të ndiheni më mirë (ose edhe të humbasin peshë) është se kjo dietë kufizuese është e ulët në karbohidrate.
- Shtesat ne suplemente
Trakti juaj tretës përmban shumë baktere të dobishme, por marrja e një suplementi probiotik (baktere të gjalla ose të thata) nuk ka gjasa t’i rrise ato..
Arsyeja? Këto baktere të dobishme janë kryesisht në zorrën tuaj të trashë. Suplementet probiotike rrallë do t’i mbijetojnë acidit të stomakut ose enzimave të zorrëve.
- Fuqia e prebiotikëve
Nëse dëshironi të rritni bakteret në zorrën tuaj, duhet te keni një dietë të pasur me fibra ose merrni suplemente me fibra (me miratimin e mjekut tuaj).