Provat bindëse tregojnë se sasitë e bollshmetë frutave dhe perimeve si pjesë e një diete të shëndetshme mund të ulin rrezikun e sëmundjeve kronike si diabeti, sëmundjet e zemrës dhe disa lloje të kancerit. Ngrënia e një diete ushqyese dhe adoptimi i sjelljeve të dobishme kanë fuqinë për të ulur mundësinë e zhvillimit të kancerit.
Rreziqet nga ushqimet dhe pijet
-Përdorimi i alkoolit
Përdorimi i alkoolit lidhet me një rrezik në rritje të kancerit si faktori i tretë më i modifikueshëm i stilit të jetesës. Hulumtimet tregojnë se më pak se një pije e çdo lloj alkooli në ditë rrit rrezikun e kancerit si kanceri i gjirit, i kokës dhe i qafës dhe i ezofagut. Ulja e konsumit të alkoolit ul rrezikun e kancerit.
-Mishi i përpunuar dhe i kuq
Hulumtimet tregojnë se dietat me më shumë se 18 ons mish të kuq në javë mund të rrisin rrezikun e kancerit. Mishi i përpunuar si hot dogët dhe mishi i fast-foods duhet të kufizohen ose të shmangen tërësisht.
Konsumimi i sasive të moderuara të mishit të kuq siguron një burim të mirë të proteinave, hekurit, zinkut dhe vitaminës B12. Madhësia e porcionit duhet të kufizohet në 12-18 ons të gatuar, jo më shumë se dy porcione në javë. Gjithashtu, gatimi i mishit në temperatura të larta ose djegia e tyre mund të krijojë kimikate të dëmshme që mund të rrisin rrezikun e kancerit.
-Sheqerna dhe ëmbëlsues
Megjithëse kërkimet nuk kanë treguar një lidhje të drejtpërdrejtë midis ngrënies së sheqerit dhe rrezikut të kancerit, ngrënia e tepërt e sheqerit me kalimin e kohës mund të çojë në obezitet, i cili është një faktor i njohur rreziku për kancerin. Gjithashtu, hulumtimet sugjerojnë se sasi më të larta të sheqernave të shtuara mund të çojnë në rezistencë ndaj insulinës, si dhe në nivele të larta të insulinës dhe faktorit të rritjes-I të ngjashëm me insulinën (IGF-I). Të gjithë këta faktorë mund të rrisin rrezikun e kancerit.
Dieta dhe ushqimi
Përqendrohuni në një dietë të pasur me fruta dhe perime, bishtajore, arra dhe fara, mish pa yndyrë, produkte qumështi me pak yndyrë dhe drithëra. Shumica e ushqimeve kanë komponentë funksionalë, si antioksidantë, acide yndyrore omega-3 dhe polifenole. Ushqimet funksionale, të njohura edhe si superushqime, punojnë për të zvogëluar dëmtimin e shkaktuar nga inflamacioni dhe oksidimi. Oksidimi është një proces natyror që çon në dëmtimin e qelizave dhe indeve dhe mund të kontribuojë në disa sëmundje.
Gjatë viteve, hulumtimet kanë zbuluar fuqinë e vërtetë të ushqyerjes me bazë bimore për të ulur rrezikun e llojeve të caktuara të kancerit. Ndërsa kërkimet vazhdojnë të zbulojnë, nuk ka asnjë ushqim të vetëm që ju mbron nga kanceri. Është një qasje kumulative e zgjedhjeve të përgjithshme të dietës, stërvitjes dhe faktorëve të tjerë të stilit të jetesës.
Synoni të hani një shumëllojshmëri frutash, perimesh, drithëra integrale, bishtajore, arra dhe fara për të maksimizuar përfitimet e një diete parandaluese të kancerit. Sa më shumë larmi dhe ngjyra të shtoni në pjatat tuaja, aq më shumë përmirësoni shëndetin tuaj të përgjithshëm.
Dr. Sh. M. Albana Daka