Gjenomika ushqyese është shkenca që studion se si molekulat në ushqim janë në gjendje të ndërhyjnë në ADN duke aktivizuar gjene të caktuara ose anasjelltas duke i rregulluar ato negativisht (rregullimi lart ose poshtë). Lëndët ushqyese të ushqimit që mund të veprojnë në ADN, në gjenet individuale, duke modifikuar shprehjen e tyre gjenetike, quhen modulatorë të gjeneve.
Ushqimet përmbajnë molekula që nuk japin asnjë kalori, si vitamina, minerale, fibra dietike, polifenole, antociane, flavonoid, karoten… molekula thelbësore për jetën e qelizave. Molekulat me origjinë bimore dhe produktet e detit të afta për të vepruar në trashëgiminë gjenetike kushtëzojnë grumbullimin dhe çlirimin e acideve ynd…
ADN JONE UNIKE ,POR A E NDRYSHON ATË USHQYERJA DHE AMBJENTI?
Në secilën nga qelizat tona ka 46 kromozome, të përbëra nga gjene të strukturuar në ADN (Acidi Nukleik) ku janë shkruar të gjitha karakteret tona individuale.
Nuk ka asnjë ADN të barabartë mes të gjithë miliarda njerëzve që jetojnë në Tokë sot. Secili prej nesh ka ADN-në e tij/saj unike dhe të ndryshme nga të gjithë të tjerët.
Sot ADN-ja është ylli shkencor dhe juridik.
ADN-ja përbën gjenotipin, i pandryshuar gjatë jetës sonë, të trashëguar nga kromozomet e babait dhe të nënës.
Nëse ADN-ja pëson mutacion që zgjat gjithë jetën në një qelizë, formohet kanceri.
ADN-ja rregullon çdo qelizë.
Shprehja e veprimit të ADN-së sonë quhet fenotip. Pamja jonë e jashtme, imazhi ynë janë fenotipi, domethënë shprehja e ADN-së sonë. Prandaj gjenotipi mbetet i pandryshuar dhe unik, ndërsa fenotipi mund të modifikohet.
Në shekujt e ardhshëm ne mund të ndalojmë moshën, ne mund të regresojmë në moshë, ne mund të ndryshojmë pamjen dhe imazhin tonë, ne mund të ndryshojmë, pra, fenotipin tonë… përmes modulimit të finalizuar të ADN-së sonë.
Nga USHQIMI në ADN
Të gjithë e dimë se pavarësisht se ndjekin të njëjtën dietë, disa njerëz zhvillojnë mbipeshë, disa mund të zhvillojnë sëmundje të zemrës ose alergji ose gjendje autoimune, të tjerët nuk paraqesin asnjë sëmundje dhe e mbajnë peshën e tyre në formë.
Sa herë keni vënë re njerëz që nuk shëndoshen pavarësisht se hanë shumë ose shtojnë peshë dhe masë dhjamore më lehtë se të tjerët?
Si ndodh që efektet e dëmshme të një diete të pabalancuar shfaqen ndryshe nga personi në person?
Përgjigja e këtyre pyetjeve është e shkruar në gjene, por mbi të veprojnë ushqimi dhe kushtet ambjentale që ndryshojnë ADN-në tonë.
Secili ka metabolizmin e tij, sepse secili ka ADN-në e tij.
Karoteni i perimeve ,merret me mire kur ato konsumohen te gatuara apo të pagatuara?
Karotenoidet janë lëndët ushqyese mbizotëruese në ushqimet bimore verore. Duhet t’i njohim për t’i futur në trupin tonë. Ato janë molekula thelbësore sepse mbrojnë dhe veprojnë në qelizat tona, në ADN-në tonë. Metoda molekulare e të ngrënit me vetëdije përfshin gjithmonë një pjatë me perime të gatuara për të nxitur përthithjen e karotenit, molekula të jashtëzakonshme që nuk duhen nënvlerësuar. Qelizat bimore mbrohen nga një mur qelizor i përbërë nga polisaharide: celulozë, emicelulozë dhe pektinë. Karotenoidet janë “varrosur” brenda qelizave bimore. Ato janë të vështira për t’u tretur dhe mund të përdoren nga trupi i njeriut. Për të qenë në gjendje të përthithni më mirë karotenin duhet t’i grini ushqimet dhe t’i gatuani ato.
KAROTA DOMATE PERIMET E GATURA mund të gjenden në ushqimet bimore të kuqe-verdhë-portokalli (fruta dhe perime). Spinaqi është i pasur me karotenoidë, megjithëse është i gjelbër, sepse janë të mbuluar me klorofil. Karotat e gatuara, si dhe domatet, mund të çlirojnë karotenoidet e tyre kur gatuhen. Një karotë e papërpunuar u jep qelizave njerëzore vetëm 3% të beta-karotinës së saj e gatimi i saj shkon deri në 27 %.Kjo është ajo që ndodh me domatet. Kur hahet e papërpunuar jep rreth 3-4% të likopenit të tij,e gatuar heq dorë nga mbi 50%!.
Gatimi ka lëshuar shumë më tepër likopen.
Unë rekomandoj të përgatisni një salcë domateje si një pjatë me perime të gatuara me vaj ulliri ekstra të virgjër, për të përmirësuar përthithjen e beta-karotenoideve, lipopeneve. Karotenoidet gjithashtu mbrojnë sytë dhe garantojnë aftësi më të mira vizuale, veçanërisht te njerëzit që shohin “njolla të zeza” fikse ose lundruese. Karotenoidet janë thelbësore për parandalimin e makulopatisë diabetike, për të frenuar inflamacionin e lipideve të hipotalamusit që ndikon në tiroiden dhe akumulimin e yndyrës. Indi dhjamor është i verdhë sepse përmban edhe karoten, të cilat janë të dobishme për të reduktuar trigliceridet brenda dhjamit.
Dini të zgjidhni ushqimet që ndërtojnë trupin tonë për të jetuar të shëndetshëm dhe gjatë.