“Rosmarinus officinalis”, i njohur zakonisht si rozmarina, i përket familjes së bimëve Labiatae ose Lamiaceae, e cila përfshin gjithashtu nenexhik, balsam limoni, salvia, borzilok dhe rigon. Këtu mund të gjeni gjithcka që duhet të dini për vajin e rozmarinës, duke përfshirë përfitimet e saj të mundshme shëndetësore, rreziqet dhe sigurinë.
Përfitimet e vajit të rozmarinës
Rozmarina përmban një sërë substancash të fuqishme, duke përfshirë acidin karnozik, karnosolin dhe acidin rosmarinik, të cilët ofrojnë efekte anti-inflamatore, antioksiduese dhe antimikrobike.
Rozmarina e freskët dhe e tharë përdoret në gatim si një agjent aromatizues dhe bima përdoret gjithashtu për të bërë produkte të tilla si ekstrakt rozmarine, pluhur rozmarine dhe vaj rozmarine.
Vaji i rozmarinës ndryshon nga ekstrakti i rozmarinës, pasi ato përmbajnë komponime të ndryshme në përqendrime të ndryshme. Suplementet e ekstraktit të rozmarinës mund të merren nga goja, ndërsa vaji i rozmarinës aplikohet në mënyrë topike ose thithet si aromaterapi.
Aplikimi i vajit të rozmarinës në lëkurën dhe flokët tuaj dhe thithja e tij si aromaterapi mund të ofrojë disa përfitime shëndetësore.
1. Mund të përmirësojë rritjen e flokëve
Vaji i rozmarinës është treguar se stimulon rritjen e flokëve në popullata të caktuara, duke përfshirë dhe njerëzit me alopeci androgjenike (një lloj rënie e flokëve).
Hulumtimet sugjerojnë se vaji i rozmarinës mund të nxisë rritjen e flokëve duke rritur rrjedhjen e gjakut në enët e vogla të gjakut në lëkurën e kokës, duke rritur prodhimin e lipideve të ngjashme me hormonet të përfshira në rritjen e folikulave të flokëve dhe duke penguar rrugët inflamatore të përfshira në përparimin e alopecisë. Kur përzihet me vajra të tjerë, si vaji i trumzës dhe livandës, vaji i rozmarinës mund të ndihmojë gjithashtu në përmirësimin e humbjes së flokëve tek ata me alopecia areata, një gjendje autoimune që shkakton rënien e flokëve.
Studiuesit mendojnë se terpenet dhe përbërësit fenolik që gjenden në vajin e rozmarinës mund të ofrojnë veti antimikrobike që ndihmojnë në reduktimin e rritjes së disa majave të përfshira në zbokth.
Ndërsa këto rezultate janë premtuese, kërkimet në këtë fushë janë të kufizuara dhe nevojiten më shumë studime me cilësi të lartë për të hetuar ndikimin e vajit të rozmarinës në rritjen e flokëve dhe shëndetin e kokës.
2. Mund të përmirësojë funksionin njohës, të lehtësojë stresin dhe rregullon humorin.
Kur thithet, vaji i rozmarinës mund të ofrojë efekte kundër stresit, anti-ankthit dhe përmirësimit të humorit, të cilat mund të ndikojnë pozitivisht në mirëqenien tuaj mendore dhe të përfitojnë ata me çrregullime të humorit.
Studimet tregojnë se njerëzit e trajtuar me vaj rozmarine përmes aromaterapisë raportuan se ndiheshin energjikë dhe “të freskët”.
Studime të tjera kanë treguar se aromaterapia me vaj rozmarine mund të ndihmojë në lehtësimin e simptomave të ankthit dhe depresionit tek disa njerëz.
3. Mund të ndihmojë në uljen e dhimbjes
Trajtimi lokal me vaj rozmarine mund të ndihmojë gjithashtu në përmirësimin e dhimbjeve muskuloskeletore.
Një studim i vitit 2017 zbuloi se aplikimi lokal i vajrave të mentolit dhe rozmarinës tri herë në ditë për tre ditë zbuti ashpërsinë dhe shpeshtësinë e përsëritjes së dhimbjes muskuloskeletore te njerëzit me dështim të veshkave që i nënshtrohen hemodializës.
Sidoqoftë, nevojiten më shumë kërkime mbi efektet e aromaterapisë së vajit të rozmarinës në shëndetin kognitiv për të kuptuar plotësisht se si ky trajtim natyral mund të ndihmojë në përmirësimin e stresit, rritjen e fokusit dhe përfitimin e disa çrregullimeve të humorit.
Si të përdorni vaj rozmarine
- Vaji i rozmarinës zakonisht aplikohet në mënyrë topike ose përdoret si aromaterapi.
- Për të përdorur vajin e rozmarinës si një trajtim aromaterapie, mund ta shpërndani vajin esencial të rozmarinës me një pikatore ose të aplikoni disa pika vaj rozmarine në një maskë sysh përpara se ta vendosni. Vaji i rozmarinës mund të përzihet me vajra të tjerë esencialë, si vajrat e livandës dhe trumzës, për të krijuar një aromë relaksuese.
- Ju gjithashtu thjesht mund të thithni vaj esencial rozmarine direkt nga shishja.
- Kur aplikoni vaj rozmarine në lëkurën tuaj, rekomandohet ta përzieni atë me një vaj bartës, si vaji i jojobës, vaji i kokosit ose vaji i bajames së ëmbël. Vajrat mbartës ndihmojnë në hollimin e vajrave esencialë kur i përdorni ato në mënyrë topike. Vajrat esencialë janë shumë të koncentruar, kështu që përzierja e tyre me një vaj transportues ndihmon në hollimin e tyre, duke i bërë ato më të sigurta për përdorim aktual.
- Përdorimi i vajrave mbartës ndihmon në uljen e rrezikut të reaksioneve të padëshiruara të lëkurës, të tilla si dermatiti, kur përdorni vajra esencialë në lëkurë.
- Kur përdorni vaj rozmarine për të shpejtuar rritjen e flokëve, mund të përzieni disa pika me shampon ose balsamin tuaj ose të përzieni disa pika vaj rozmarine me një vaj bartës dhe më pas ta masazhoni në lëkurën e kokës.
Dozimi
Vaji i rozmarinës në përgjithësi nuk është menduar për përdorim oral. Suplementet orale me bazë rozmarine zakonisht përmbajnë pluhur rozmarine ose ekstrakt rozmarine, të cilat ndryshojnë nga vaji i rozmarinës.
Vaji i rozmarinës është i përqendruar, kështu që nevojiten vetëm disa pika për të krijuar një aromaterapi të fuqishme ose trajtim aktual.
A është i sigurt vaji i rozmarinës?
Edhe pse zakonisht nuk gëlltitet, studimet tregojnë se vaji i rozmarinës është i sigurt për t’u përdorur në produkte ushqimore dhe pije në hollime deri në 5%. Megjithatë, ndërsa sasi të vogla të vajit të rozmarinës përdoren ndonjëherë në industrinë ushqimore si një ruajtës natyral në produkte si mishi dhe shpendët, është më mirë të shmangni marrjen e vajit të rozmarinës. Vaji i rozmarinës është shumë i përqendruar dhe mund të shkaktojë acarim dhe reaksione alergjike tek disa njerëz. Plus, për shkak se është shumë i përqendruar, studimet tregojnë se vaji i rozmarinës mund të ketë efekte toksike, edhe kur merret në doza të vogla.
Për këtë arsye, vaji i rozmarinës rekomandohet vetëm për përdorim lokal dhe në trajtimin e aromaterapisë. Kur përdorni vaj rozmarine në mënyrë topike, është më mirë ta përzieni atë me një vaj bartës dhe gjithmonë ta testoni në një pjesë të vogel të lëkurës përpara se të aplikoni vajin e rozmarinës në sipërfaqe më të mëdha për të parë se si reagon trupi juaj.
Ndërveprimet e mundshme të barnave
Konsultohuni me mjekun ose farmacistin tuaj përpara se të aplikoni vaj rozmarine në lëkurën tuaj, veçanërisht nëse aktualisht jeni duke përdorur medikamente aktuale si pomadat dhe kremrat.
Efektet anësore të vajit të rozmarinës
Vaji i rozmarinës mund të shkaktojë reaksione alergjike tek disa njerëz.
Për këtë arsye, është e rëndësishme të testoni produktet e vajit të rozmarinës në një pjesë të vogël të lëkurës përpara se t’i aplikoni në zona më të mëdha.
Nëse vëreni ndonjë acarim të lëkurës ose rrugëve të frymëmarrjes pas aplikimit të vajit të rozmarinës në lëkurën tuaj ose përdorimit të tij si trajtim aromaterapie, ndaloni përdorimin e tij.
Përmbledhje
Vaji i rozmarinës është një vaj aromatik që mund të shpërndahet si një trajtim aromaterapie ose të aplikohet në lëkurë.
Disa studime sugjerojnë se trajtimet me vaj rozmarine mund të nxisin rritjen e flokëve, të përmirësojnë nivelet e energjisë dhe të zvogëlojnë dhimbjen. Megjithatë, kërkimet që hulumtojnë përdorimet terapeutike të vajit të rozmarinës janë të kufizuara.
Përveç përdorimit të vajit të rozmarinës si një aromaterapi dhe trajtim aktual, ju gjithashtu mund të korrni përfitimet shëndetësore të kësaj barishte aromatike duke përdorur rozmarinë të freskët ose të thatë në receta si supa, makarona, pjata me vezë dhe sallata.
Burimi: Health.com: Përktheu dhe përshtati në shqip për HealthMag: Judita Përndrecaj